Yet-Ming Chiang – Nhà sáng chế và doanh nhân tiên phong trong lĩnh vực pin và công nghệ khí hậu
Yet-Ming Chiang là một nhà khoa học vật liệu và kỹ sư người Mỹ gốc Đài Loan, được biết đến như một trong những người tiên phong trong việc phát triển công nghệ pin lithium và các giải pháp năng lượng bền vững. Ông hiện là Giáo sư Kyocera tại Khoa Khoa học và Kỹ thuật Vật liệu của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) và là người sáng lập hoặc đồng sáng lập nhiều công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ khí hậu.
Yet-Ming Chiang là nhà khoa học người Mỹ gốc Đài Loan
Ai là Yet-Ming Chiang?
Yet-Ming Chiang là một nhà khoa học vật liệu người Mỹ gốc Đài Loan, hiện giữ chức danh Giáo sư Kyocera tại Khoa Khoa học và Kỹ thuật Vật liệu, Viện Công nghệ Massachusetts (MIT). Ông được biết đến rộng rãi với những đóng góp tiên phong trong lĩnh vực pin lithium-ion, đặc biệt là việc phát triển vật liệu cathode lithium iron phosphate (LiFePO₄) có độ dẫn điện cao, an toàn và hiệu suất vượt trội.
Đột phá trong công nghệ pin lithium-ion
Vào đầu những năm 2000, Chiang và nhóm nghiên cứu tại MIT đã phát hiện ra rằng việc doping LiFePO₄ với các nguyên tố như nhôm, niobi và zirconium có thể cải thiện đáng kể độ dẫn điện của vật liệu này. Điều này mở đường cho việc sử dụng LiFePO₄ làm cathode trong pin lithium-ion, mang lại hiệu suất cao, tuổi thọ dài và độ an toàn vượt trội so với các vật liệu cathode truyền thống như lithium cobalt oxide.
Từ phòng thí nghiệm đến thương mại hóa
Nhận thấy tiềm năng thương mại của phát minh này, Chiang đã đồng sáng lập A123 Systems vào năm 2001, nhằm sản xuất pin lithium-ion sử dụng cathode LiFePO₄. Công ty này nhanh chóng trở thành một trong những nhà sản xuất pin hàng đầu, cung cấp sản phẩm cho các thiết bị điện tử, xe điện và hệ thống lưu trữ năng lượng.
Tiếp nối thành công đó, ông tiếp tục đồng sáng lập 24M Technologies vào năm 2010, tập trung vào việc phát triển pin lithium-ion bán rắn với chi phí thấp và hiệu suất cao.
Giáo sư Chiang trong phòng thí nghiệm tại MIT
Đóng góp vào cuộc cách mạng năng lượng
Chiang không chỉ dừng lại ở việc cải tiến pin lithium-ion. Ông còn đồng sáng lập Form Energy, một công ty phát triển pin sắt-không khí (iron-air battery) có khả năng lưu trữ năng lượng trong thời gian dài với chi phí thấp, nhằm hỗ trợ tích hợp năng lượng tái tạo vào lưới điện.
Thành tựu và vinh danh
Với hơn 300 bài báo khoa học và hơn 80 bằng sáng chế, Chiang đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá, bao gồm:
- Thành viên Viện Hàn lâm Kỹ thuật Quốc gia Hoa Kỳ (2009)
- Giải thưởng R&D 100 (2006)
- Fellow của Hiệp hội Gốm sứ Hoa Kỳ và Hiệp hội Nghiên cứu Vật liệu
Giáo sư Yet-Ming Chiang tại tại The Atlantic Festival 2024
Lời kết
Yet-Ming Chiang là một trong những nhà khoa học có ảnh hưởng lớn nhất trong lĩnh vực pin lithium-ion. Những đóng góp của ông không chỉ thúc đẩy sự phát triển của công nghệ lưu trữ năng lượng mà còn đóng vai trò quan trọng trong cuộc cách mạng năng lượng sạch toàn cầu.
